Turecka gospodarka znajduje się w krytycznym momencie, osłabiona szybko rosnącą inflacją i słabnącą walutą. Po niejednoznacznym wyniku 14 maja 2023 r., 28 maja w Turcji odbędzie się druga tura wyborów między Recepem Tayyipem Erdoganem a Kemalem Kilidaroglu.
Erich Arispe Morales, starszy dyrektor ds. notatek krajowych w Fitch Ratings, podczas spotkania z OMFIF omówił znaczenie wyborów i ich potencjalny wpływ na turecką gospodarkę.
Zawirowania i niespełnione obietnice
Efektem systemu prezydenckiego, ustanowionego wyłącznie na korzyść Erdogana, jest „niekonwencjonalne” podejście kraju do polityki pieniężnej. Türkiye Central Bank widział trzech prezesów w latach 2019-21. W 2021 roku Erdoğan zwolnił gubernatora Nasi Akbala, który przewodniczył dwóm gwałtownym podwyżkom stóp procentowych, aby kontrolować utrzymującą się dwucyfrową inflację.
Nieortodoksyjna teoria kryjąca się za tak zwanym „Nowym Modelem Ekonomicznym”, który leży u podstaw zarządzania gospodarką kraju i procesu kształtowania polityki pieniężnej, ma na celu zwiększenie konkurencyjności w dążeniu do modelu wzrostu opartego na eksporcie. Opiera się na założeniu, że połączenie niskich stóp procentowych (które mają zapewnić niską inflację) oraz ukierunkowanego wsparcia dla strategicznych, zorientowanych na eksport sektorów doprowadzi do zwiększenia inwestycji i większego finansowania eksportu. Eksport rośnie i ostatecznie deficyt obrotów bieżących zamienia się w nadwyżkę.
Jednak zastosowanie tej niekonwencjonalnej teorii nie przyniosło rezultatów. Pod koniec 2021 r., kiedy inflacja oscylowała wokół 20 proc., Arispe Morales powiedział, że „bank centralny obniżył stopy procentowe o 500 punktów bazowych pomimo rosnącej inflacji, pogarszającego się zaufania i bardzo szybkiego wzrostu w wyniku trwającego kryzysu finansowego”. Ta reakcja polityczna doprowadziła do zwiększenia efektów zewnętrznych, większej stabilizacji inflacji i osłabienia wiarygodności polityki.
Fitch obniżył rating Turcji o dwa stopnie z BB- w 2022 r. do obecnego B z powodu „niekonsekwentnej polityki prowadzącej do wysokiej inflacji, presji na spadek lira i rezerw międzynarodowych oraz tłumienia napływów i odpływów finansowania zewnętrznego”. Perspektywy są również negatywne.
Zarówno Erdogan, jak i Kilidaroglu zaproponowali różne podejścia polityczne do rozwiązania tych problemów w ramach swoich kampanii. Erdogan bronił obecnej kombinacji polityki mającej na celu utrzymanie niskich stóp procentowych i ukierunkowane dostosowania w celu zarządzania kursem walutowym i presją makroekonomiczną.
Opozycja zobowiązała się do powrotu do tradycyjnego podejścia do polityki gospodarczej polegającego na celu inflacyjnym w celu przywrócenia stabilności cen i finansów. Kluczowe cele obejmują instytucjonalizację niezależności banku centralnego przez Kılıçdaroğlu, zmniejszenie inflacji do jednocyfrowej przy wyższych stopach procentowych w ciągu najbliższych dwóch lat oraz uzupełnienie rezerw banku centralnego napływem kapitału.
Na czym powinieneś się skupić?
Zdaniem Arispe Moralesa plan kolejnego rządu mający na celu złagodzenie presji na rynkach walutowych i zmniejszenie inflacji będzie wymagał bacznej uwagi polityki wewnętrznej, w tym trendu lira, dostępu do finansowania w celu zaspokojenia dużych potrzeb w zakresie zadłużenia zewnętrznego oraz wyborów lokalnych w 2024 r.
Z geopolitycznego punktu widzenia stosunki między Turcją a innymi mocarstwami regionalnymi, takimi jak Arabia Saudyjska, Egipt i Zjednoczone Emiraty Arabskie, mogą zmienić dynamikę geopolityczną na Większym Bliskim Wschodzie. Chociaż przedstawiciele Turcji dali zielone światło członkostwu Finlandii w NATO w marcu, członkostwo Szwecji wciąż jest przedmiotem dyskusji. Wynik tego procesu zadecyduje o przyszłości relacji Turcji z Zachodem, zwłaszcza na polu walki na Ukrainie.
Jednak ekonomia leży u podstaw tego wyboru. Arispe Morales,[Türkiye’nin] Najbardziej oczywiste są rosnące nierównowagi gospodarcze lub zakłócenia wynikające z połączenia ekspansywnej i niekonwencjonalnej polityki. Następny przywódca kraju „będzie musiał uporać się z popytem walutowym, presją na lirę i deficyt na rachunku obrotów bieżących, kurczącymi się rezerwami międzynarodowymi i jeszcze wyższą inflacją”.
Niezależnie od wyniku w niedzielę, następny rząd będzie musiał stawić czoła trudnej sytuacji gospodarczej i politycznej. Jednak powrót do stabilnej, przewidywalnej i wiarygodnej polityki gospodarczej pod przywództwem Erdogana jest mało prawdopodobny.
Źródło: Gospodarka w centrum drugiej tury wyborów w Turkiewie
„Rozrabiaka. Internetowy ćpuna. Telewizyjny znawca. Fanatyk alkoholu. Praktyk piwa. Oddany myśliciel. Rozwiązuje problemy. Pisarz. Znawca kawy”.